PODSUMOWANIE PROJEKTU - SIC - SENIORS' INTER – CULTURAL COCKTAIL
/Międzykulturowy koktajl seniorów/
W ostatnich dwóch latach; 2011 – 2012 słuchacze białostockiego UTW po raz pierwszy uczestniczyli w międzynarodowym projekcie LLP Grundtvig.
Celem projektu SIC było zapoznanie seniorów z pięciu europejskich krajów (Francja, Hiszpania, Finlandia, Włochy i Polska) z dziedzictwem kulturowym poszczególnych regionów. W rezultacie partnerzy projektu podczas pięciu edukacyjnych wizyt zorganizowanych kolejno w poszczególnych krajach poznali historię swoich regionów, zwiedzili najważniejsze i najbardziej interesujące miejsca, poznali kulturę różnych narodów, oglądali występy miejscowych zespołów ludowych, uczestniczyli w tradycyjnych imprezach i zabawach, degustowali regionalne potrawy, a niekiedy nawet sami uczyli się ich przyrządzania. Porozumienie i integracja seniorów z pięciu różnych europejskich państw była możliwa dzięki uczeniu się języka angielskiego przez uczestników projektu.
Spotkanie edukacyjne w Ceucie (Hiszpania)
Pierwsza edukacyjna wizyta została zorganizowana przez Szkołę ECOS w hiszpańskim mieście Ceuta w dniach 16 – 19 marca 2011 r. Uczestnicy projektu poznali historię tego miasta, którą przedstawił miejscowy doktor nauk historycznych. Odbyli wycieczkę po historycznej Ceucie, a także opłynęli to miasto statkiem. Ponadto spotkali się z ministrem edukacji Ceuty. W części szkoleniowej mieli wspólne zajęcia komputerowe. W tym wielokulturowym i wielowyznaniowym hiszpańskim mieście, zamieszkanym przez Muzułmanów, Katolików, Żydów i Hindusów, zwiedzili najciekawsze świątynie; żydowską i hinduską. Wszyscy uczestnicy spotkania bezpośrednio poznali również kulturę tego regionu. Podziwiali występy marokańskiego zespołu ludowego. Mieli zorganizowane warsztaty tańca flamenco, a pląsów tych uczyły dwie wykwalifikowane nauczycielki – mistrzynie tego tańca. Codzienne wspólne posiłki były okazją nie tylko do międzynarodowej integracji poprzez rozmowy, prowadzone w języku angielskim, ale też do zapoznania się z miejscowymi regionalnymi potrawami. Podawano dania z ryb i frutti di Mare, serwowano hiszpańskie wino. Najciekawszą kulinarną imprezą była kolacja w bardzo starej twierdzy z kuchnią arabską.
Spotkanie edukacyjne w Białymstoku (Polska)
Kolejna, druga wizyta edukacyjna uczestników projektu SIC, zorganizowana przez Uniwersytet Trzeciego Wieku, odbyła się w Białymstoku w dniach 26 – 29 maja 2011 r. Po oficjalnym przywitaniu prof. Mestwin Kostka w swoim wykładzie przedstawił zebranym nasz region Podlasie. Zwiedzanie Białegostoku zaplanowane zostało szlakiem Esperanta, białostockiego dziedzictwa kulturowego. Wszyscy uczestnicy projektu w ramach specjalnych warsztatów podczas wycieczki poznali ginące stare zawody podlaskiego rzemiosła; kowalstwo, garncarstwo, tkactwo dwuosnowowe, pieczenie chleba. Odwiedzili najważniejsze miejsca świadczące o wielokulturowości Podlasia – świątynie różnych wyznań; w Świętej Wodzie, w Czarnej Białostockiej, Sokółce, Bohonikach i Supraślu. Uczestniczyli w spotkaniach z folklorem przy ognisku i starej tradycyjnej muzyce oraz w prezentacji folkloru czterech kultur Podlasia; polskiej, białoruskiej, tatarskiej i żydowskiej. W prezentacji tego folkloru współpracowaliśmy z pięcioma zespołami dziecięcymi i młodzieżowymi oraz z zespołem z Mińska na Białorusi. Partnerzy z Francji odbyli wędrówkę „Szlakiem historii i kultury żydowskiej na Podlasiu”, zwiedzając Centrum Zamenhofa, cmentarz żydowski, pomnik Getta, Tykocin. Nasi zagraniczni uczestnicy spotkania podziwiali też osiągnięcia sekcji artystycznych białostockiego UTW; występy chóru i zespołów tanecznych oraz prace sekcji malarskiej i sekcji hafciarskiej, ukazujące dziedzictwo kulturowe Podlasia. Uczestniczyli ponadto w warsztatach lokalnych tradycyjnych tańców i śpiewów. Podczas wspólnych posiłków dokładnie poznawali smaki regionalnej podlaskiej kuchni.
Polscy uczestnicy projektu uczyli się języka angielskiego, poznawali na specjalnych wycieczkach dziedzictwo kulturowe Podlasia, które następnie prezentowali na organizowanych przez siebie wystawach; malarskiej i hafciarskiej. Zorganizowano kilka wystaw dla społeczeństwa podlaskiego, w tym na spotkaniu z dziećmi z domu „Dobrego Pasterza. Zwłaszcza to ostatnie spotkanie było bardzo ważne; stanowiło okazję do przekazania młodszemu pokoleniu wiedzy o dziedzictwie kulturowym naszego regionu. Na wszystkich spotkaniach informowaliśmy o dotacji na ten projekt otrzymanej od Fundacji Grundtvig.
Spotkanie edukacyjne w Oulu (Finlandia)
Po raz trzeci uczestnicy projektu SIC spotkali się w dniach 28 – 30 czerwca 2011 r. w Finlandii – w miejscowości Oul. Gościnne stowarzyszenie seniorów przyjmowało partnerów projektu w dawnej siedzibie Rady Miejskiej, a obecnie domu seniorów o nazwie Aleksinkulma. W specjalnym wykładzie wszyscy zostali zapoznani z historią i charakterem tego obiektu oraz z sytuacją seniorów w Oulu. Wysłuchali również wypowiedzi z-cy mera regionu Oulu, Pauli Harlju, obejrzeli kilka prezentacji o systemach opieki nad seniorami w Finlandii, o kulturze sauny fińskiej, tradycjach żywieniowych i sposobach spędzania wolnego czasu przez seniorów. Gospodarze zorganizowali ponadto spotkanie z mer Oulu, Panią Sinikka Salo, która opowiadała o wielkiej dynamice rozwoju gospodarczego i intelektualnego tego regionu. Uczestnicy spotkania zwiedzili pobliskie zabytki: stary drewniany kościółek luterańsko – ewangelicki z końca XVIII w, cmentarz i nową świątynię. Był też czas na wędrówki po bulwarach i podziwianie bujnej roślinności oraz zachodzącego słońca. W Aleksinkulma odbyły się też warsztaty poświęcone pisaniu opowiadań, biografii, wspomnień przez seniorów tego Stowarzyszenia. Zaprezentowano kilka ciekawych wystąpień o terapeutycznej roli tej twórczości oraz wydawane przez fińskich seniorów książki, periodyki i okolicznościowe biuletyny – jako sposób nie tylko na terapię, lecz i działalność finansową. Dużą atrakcją była loteria z nagrodami fundowanymi przez seniorów i wspólny marsz z kijkami „nordic walking”. Nieodzownym elementem wizyty w Finlandii był wykład o dziedzictwie kulturowym Finlandii czyli o saunie, o zasadach i sposobach korzystania. z sauny. Zorganizowano nam specjalne zajęcia warsztatowe poświęcone robieniu specjalnych małych miotełek brzozowych używanych podczas kąpieli. Zaprezentowano nam stare, ludowe tańce. Były wspólne śpiewy, tańce, a nawet krótka przejażdżka łódką. W czasie posiłków serwowano między innymi zupę łososiową, potrawy z renifera, pieczone mięsa, różne chleby, desery z żurawin oraz pyszne ciasto biszkoptowe z truskawkami.
Spotkanie edukacyjne w Paryżu (Francja)
Kolejne spotkanie uczestników projektu SIC odbyło się w dniach 13 – 16 października 2011 r. w Paryżu. Podczas wstępnej kilkugodzinnej konferencji wszyscy zostali zapoznani z historią Medem Centre – Arbeter Ring jako organizacji edukacyjnej i socjalnej od roku 1920 do dziś oraz historią BUND, czyli Żydowskiej Socjalistycznej Partii w Polsce i Rosji. W kolejnych dniach uczestnicy spotkania zwiedzili Marais – historyczną część Paryża znaną z dworów i żydowskich miejsc, a także Luwr i Wersal, Łuk Triumfalny i Bastylię, wieżę Eiffla oraz Bazylikę Sacre – Coeur Spacerowali po Polach Elizejskich, Montmartre i placu Pigalle. W grupach uczestniczyli w zajęciach warsztatowych; w nauce języka jidysz, tańców żydowskich i orientalnych, a także w przygotowaniu tradycyjnych żydowskich potraw. Odbyli próbę żydowskiego chóru razem z jego stałymi śpiewakami. Mieli okazję podziwiać występy młodych żydowskich artystów. Tradycyjnym elementem spotkania były wspólne śpiewy i tańce. Oczywiście, bardzo chętnie i dokładnie wszyscy poznawali specjały kuchni żydowskiej i francuskiej; w restauracjach, ulicznych kawiarniach, a przede wszystkim w Medem Centre na stołach bogato zastawionych przez gościnnych gospodarzy.
Spotkanie edukacyjne w Veronie (Włochy)
Po raz ostatni uczestnicy projektu SIC spotkali się w dniach 16 – 18 lutego 2012 r. we włoskim mieście Weronie. Poznali to miasto, zwiedzając najważniejsze jego zabytki i obiekty: Zamek Scaligery, zbudowany w latach 1354-1356, w którym obecnie znajduje się największe Muzeum Werony, kościół San Zeno Maggiore z XII wieku, Plac Piazza Bra, nad którym góruje jeden z symboli miasta – imponująca Arena na 22 tys. widzów, zbudowana w I wieku naszej ery, Pizza delle Erbe, Place del Signori, na którym w centralnym punkcie stoi pomnik wybitnego włoskiego poety Dantego oraz Katedrę Duomo Cattedrale di S. Maria Matricolare. Z zainteresowaniem oglądali pomnik Julii – bohaterki słynnego dramatu Szekspira, który miejscem akcji tego swego utworu uczynił właśnie Weronę. W programie tej edukacyjnej wizyty był wykład o historii Werony i Karnawału, a także udział w tej najważniejszej w mieście, szalenie widowiskowej, rozrywkowej dorocznej imprezie. Uczestnicy spotkania na specjalnych warsztatach uczyli się samodzielnego wykonywania tradycyjnych karnawałowych masek. Podczas wspólnych spotkań, jak zwykle, tańczono razem i śpiewano. Na stołach gościły typowo włoskie dania: pizza, makaron z sosem pomidorowym, oryginalne sałatki, ciasteczka, wino i kawa.
Osiągnięte cele
Z całą pewnością należy stwierdzić, że realizacja międzynarodowego projektu SIC powiodła się znakomicie.
Wzajemnie zapoznaliśmy się z bogatym dziedzictwem kulturowym regionów partnerów, które zrobiło bardzo duże wrażenie na wszystkich uczestnikach projektu.
Poprzez bezpośrednie spotkania z partnerami projektu uczestnicy wzbogacili się o nowe wiadomości i doświadczenia oraz przyjazne międzynarodowe kontakty, które utrzymujemy przez cały czas, wymieniając między sobą informacje, wrażenia i zdjęcia. Był to faktycznie Kulturowy Koktajl Seniorów, do którego włączyliśmy również młodsze pokolenia – spadkobierców narodowego dziedzictwa kulturowego i rodzimych tradycji. Rozpowszechniliśmy szeroko informację o kulturze naszych partnerów oraz o fundatorze dotacji na ten projekt, czyli o Fundacji Grundtvig.
Spotkania edukacyjne organizowane w ramach projektu SIC przyczyniły się do tego, iż poczuliśmy się zintegrowani ze społecznością Europy. Utwierdziły nas w przekonaniu, że bezpośrednie poznanie dziedzictwa kulturowego różnych europejskich narodów jest ogromną wartością, pozwalającą na większą integrację i lepsze zrozumienie. Udział w projekcie dał naszym seniorom szansę na naukę języka angielskiego, dał poczucie pewności siebie i wiary w swoje możliwości, a koordynatorów zachęcił do podjęcia starań o kolejne międzynarodowe przedsięwzięcia.
Natomiast wśród seniorów naszego Uniwersytetu projekt ten wywołał ogromną aktywność. Wiele osób zaangażowało się w zorganizowanie międzynarodowego spotkania w Białymstoku, samodzielne organizowanie wyjazdów na spotkania edukacyjne z partnerami, opracowanie nowej strony internetowej i specjalnego folderu (po polsku i po angielsku). Sekcja redakcyjna opracowała specjalne wydanie naszej comiesięcznej uniwersyteckiej gazetki w języku angielskim. Opracowaliśmy kronikę papierową projektu.
Zrealizowaliśmy 37 osobo – wyjazdów (mobilities) za granicę do krajów naszych partnerów.
Opracowała Barbara Wilczewska
