W I części tej książki przedstawiono problem ostatniego kryzysu migracyjnego UE od strony prawodawstwa we wszystkich krajach partnerskich. Dla lepszego zrozumienia tej problematyki przedstawiono także podstawowe pojęcia i definicje związane z tym obszarem. Poza tym rozpoznaliśmy, co robi UE w sprawie poprawy systemu prawnego przyjmowania uchodźców w Europie.
W II części spróbowano uchwycić, głównie historycznie, przyczyny powstawania fal uchodźców na całym świecie. Jasno z tego wynika, że zawsze praźródłem i przyczynami wojen wywołujących fale uchodźców uciekających z własnego kraju były rywalizacje różnych religii, wykorzystywane cynicznie przez polityków. Dlatego dla lepszego zrozumienia tego tematu nawiązaliśmy również do tych wątków. Zadziwiająca okazała się dla nas wiedza, że od wieków toczą się straszliwe walki pomiędzy różnymi religiami w różnych zakątkach Ziemi, ale również pomiędzy odłamami tych samych religii. Dowiedzieliśmy się, że nawet współcześnie przyczyną ogromnego uchodźstwa na świecie są okrutne walki religijne pomiędzy odłamami jednej religii.
III część to prezentacja sytuacji uchodźców w krajach partnerskich oraz stosunek ich mieszkańców do uchodźców. W związku z tym, iż w Polsce znaczącą część uchodźców stanowią Czeczeni, oraz że ośrodek dla nich znajduje się w Białymstoku, to właśnie ich sytuację prezentujemy szczególnie dokładnie. Pokazujemy działania społeczności białostockiej na rzecz uchodźców. W części tej znajdują się również opracowania naszych partnerów, którzy prezentują sytuację uchodźców we Włoszech i w Turcji oraz wyzwania związane z problematyką migracyjną.
W związku z tym, że współczesne wojny i konflikty w różnych krajach toczą się głównie pomiędzy różnymi odłamami islamu, to w IV części przekazujemy szereg informacji na temat tej religii. Dowiadujemy się o podstawach tej wiary, odłamach islamu, funkcjach imama oraz sytuacji kobiet w krajach islamskich.
W V części, dla lepszego zrozumienia przyczyn współczesnych wojen religijnych, prezentujemy historię krajów, w których aktualnie toczą się wojny pomiędzy różnymi odłamami islamu. Tak więc piszemy o Syrii, Czeczenii, Iranie, północnych krajach afrykańskich, o Kurdach i Jazydach. To właśnie stamtąd wyruszyły największe fale uchodźców, które kierowały się głównie w stronę krajów Europy.
VI część to konkluzje, propozycje rozwiązań oraz wnioski dotyczące problemów ostatniej fali uchodźców wypływające z wiedzy pozyskanej podczas trwania projektu KCA. Tutaj próbowaliśmy przedstawić głównie rozwiązania zaproponowane przez niektórych polskich naukowców i wnioski zawarte w Ekspertyzie PAN i NIK oraz niektórych organów rządowych. Prezentujemy również spojrzenie psychologa (jednej z uczestniczek projektu) na problem uchodźców. Bardzo cenne są spostrzeżenia i konkluzje dr Gildy Esposito, która spojrzała na problem w szerszej perspektywie, wręcz pokazała, jak bardzo pomocne dla UE byłoby przyjęcie tych uchodźców i ich asymilacja.
W zasadzie główne dwa wnioski, które nasunęły się podczas tego projektu, do których osobno doszli wszyscy partnerzy, to przede wszystkim konieczność poprawy systemu edukacyjnego uchodźców oraz wykorzystanie kultury do ich integracji.
Stan wiedzy prezentowany w tej książce ustalony jest na kwiecień 2021 roku.
W VII części prezentujemy zdjęcia obrazów namalowanych przez seniorów, które stanowią motto i myśl przewodnią tej książki. Podczas realizacji projektu grupa seniorów z UTW namalowała 50 prac związanych z problematyką uchodźców. Jej otwarcie zorganizowaliśmy w sali wystawowej Biblioteki Białostockiej. Obrazy pokazują odczucia i uczucia osób je malujących, bardzo wrażliwych na nieszczęścia uciekających ze swego kraju całych rodzin, ale również przekazują wiedzę o tragicznej sytuacji uchodźców, o ich okropnych przeżyciach podczas ucieczki z kraju i wędrówki w poszukiwaniu spokojnego miejsca do egzystencji. Wystawa ta miała ogromny odzew. W sytuacji pandemii obrazy zostały umieszczone na wielu stronach internetowych, gdzie wiele osób oceniła je bardzo wysoko.
Jedna z uczestniczek projektu – Janina Jakoniuk, która brała udział w międzynarodowym projektowym spotkaniu w Ankarze napisała poniższy wiersz. Niech będzie on dowodem na to, jak wielki wpływ na odczucia seniorów miały doświadczenia zdobyte podczas projektu.
„Kapadocja”, Janina Jakoniuk
Niezapomnianych wrażeń
dostarczyła mi Kapadocja.
Podziemne miasta trwające przez wieki,
zbudowane w tufowych skałach
wulkaniczne stożki, jaskinie, korytarze,
wydrążone przez podziemne rzeki.
Wchodząc w progi kościołów,
w półmroku i ciszy czujesz mistycyzm miejsca
w miękkich ścianach wyryty.
A kiedy zamkniesz oczy,
szept dawnych modłów słyszysz,
jak echo, tysiącami powtórzeń odbity.
Na pustynnej ziemi, w wulkanicznej skale,
oglądasz kamienne komnaty.
Podziw przechodzi w niedowierzanie,
że stworzyli te niezwykłe budowle ludzie,
swoją pracą i wiarą,
a byli to uchodźcy, pierwsi chrześcijanie.
Mam przyjemność poinformować, że Pani artykuł jest już dostępny na EPALE: https://epale.ec.europa.eu/pl/blog/jak-wiesz-nie-boisz-sie.
Z pozdrowieniami
Karolina Milczarek
Biuro Edukacji Dorosłych
Krajowe Biuro Elektronicznej platformy na rzecz uczenia się dorosłych w Europie (EPALE)
