Opis spotkania partnerskiego projektu „BASE” w Kownie na Litwie
CZĘŚĆ I
21.05.2015 (czwartek)
Do Kowna przyjechaliśmy w godzinach popołudniowych. W hotelu Metropolis /centrum Kowna/ czekały na nas Danuta z Heleną. Po zakwaterowaniu udaliśmy się na kolację do hotelu Kaunas położonego w pobliżu na Alei Lipowej.
22.05.2015 (piątek)
Po śniadaniu grupy polska, turecka, hiszpańska oraz przedstawiciele gospodarzy udali się na kilkugodzinny spacer po Kownie. Wraz z przewodniczką zwiedzaliśmy ważniejsze obiekty miasta, jak również robiliśmy zdjęcia konkurs fotograficzny projektu BASE - „street-photos workshops” . Głównym tematem konkursu był „modernizm Kowna” .
Obejrzeliśmy:
Zamek położony w pobliżu ujścia Wilii do Niemna z głęboką fosą, ratusz tzw. Biały łabędź, modernistyczny budynek poczty /obejrzeliśmy i wewnątrz/;
liczne kościoły: św. Piotra i Pawła, św. Franciszka Ksawerego i klasztor Jezuitów, św. Jerzego, nowoczesny kościół z 2003r. pod wezwaniem Wniebowstąpienia Pańskiego - położony na wysokiej górze z dojazdem kolejką, kościół św. Michała Archanioła;
poza tym Pałac Gubernatorski i szereg budynków w stylu modernistycznym z pierwszej poł. XX wieku.
Po lunchu w restauracji „Żalias ratas” odbyła się konferencja na której obejrzeliśmy dwa filmy o współczesnej Litwie i przedstawicielu kultury ulicznej, a następnie odbyły się występy zespołu litewskiego ZAISA i wspólne zabawy prowadzone przez ten zespół.
Następnie trwała konferencja koordynatorów z krajów partnerskich Hiszpanii, Turcji, Polski i Litwy, a reszta uczestników miała do godz. 21-tej w szkole muzycznej próbę wokalno – muzyczną. Potem odbyła się wspólna kolacja w hotelu Kaunas i zasłużony odpoczynek.
23.05.2015 (sobota)
Po śniadaniu, około godz.10.30 wszyscy uczestnicy partnerskiego spotkania wyruszyli autokarem po Parku Regionalnym Panemuniaj. Rozciąga się on po obu stronach Niemna, w dolnym biegu rzeki między Średnikami a zamkiem Giełgudów, o długości ponad 30km i powierzchni przeszło 11tys ha. Na południowym brzegu rzeki znajduje się 7 grodzisk. My zwiedziliśmy cztery. Zajeżdżaliśmy do Średnik /Seredzius/, Wielona / Veliuna/, Raudania / Raudone/ i Pieniemunia /Panemune /.
Seredżius - grodzisko u ujścia Dubisy do Niemna, położone jest na wysokiej 30m skarpie, zwane jest górą Palemona, wg. Legendy rzymskiego przodka Litwinów. Zamki Poniemuń, Raudań i Wielona prowadziły walki z Krzyżakami w XIII i XIV w. Były palone i odbudowywane. Do dziś zachowały się tylko ślady wałów i fos.
Veliuna, podobnie jak Raudań i Poniemuń odegrała dużą rolę w średniowieczu podczas walk z Krzyżakami. Obecnie miasteczko Veliuna liczy około tysiąca mieszkańców, położone jest na wysokiej skarpie doliny Niemna. Powyżej skarpy wznoszą się tu dwa grodziska. Pierwsze zwane Górą Zamkową, leży na wydłużonym wzniesieniu oddzielonym od skarpy dolinką Wielonki. W czasach pogańskich wznosiła się tu świątynia bogini Wellony, a w XIIIw. powstał tu gród litewski Junigeda. W 1311r. na Niemnie rozegrała się wielka bitwa, w której zwyciężyli Litwini, paląc największy zamek krzyżacki. Wprawdzie Junigeda została ostatecznie zniszczona lecz książę Witenes wzniósł nowy zamek Weloną zwany, potem i ten uległ zniszczeniu i powstał tu zamek krzyżacki Fiedenburg. Zdobyl go Wielki Książę Gedymin i trzy lata później tu zmarł. Drugie grodzisko, zwane góra Gedymina, wznosi się po drugiej stronie wąwozu, przekształconego w fosę. Na jej szczycie jest kurhan, wg tradycji został w nim pochowany książę Gedymin w 1341r., od ran zadanych w Raudaniu. Na szczycie jest też obelisk poświęcony Gedyminowi /1927r./,a w centrum miasteczka obelisk poświęcony Witoldowi /1930r/.
Raudone, wieś na wysokiej skarpie Niemna u ujścia Raudanki. iIstniały tu od XIIw. zamki, księcia litewskiego Witenesa, potem krzyżackie, a w XVIw. rycerza pruskiego Kirschensteina, który odbudował zamek. W XIXw. przebudował zamek w stylu neogotyckim właściciel Zubow i jego córka, potem kolejni nabywcy remontowali zamek lecz ulegał on zniszczeniu w pożogach wojennych. W latach 1965-68 został on odrestaurowany w stylu neogotyckim i mieści się w nim szkoła. Na skarpie nadniemeńskiej rośnie stary dąb zwany Dębem Gedymina, podobno książę został tu śmiertelnie ranny.
Zamek Panemunes, lub Zamek Giełgudów.
W I poł XIVw. Krzyżacy opanowali te ziemie i budowali kolejne zamki, które podczas walk litewsko-krzyżacki ulegały zniszczeniu. Na pocz. XVIIw. rodzina Epereyszów na ich zgliszczach wzniosła zamek w stylu gotycko-renesansowym. W I poł. XVIIIw. dobra te stały się własnością kasztelana żmudzkiego Antoniego Giełguda a potem jego krewnych. Od 1929r. obiekt jest własnością państwa. Rekonstrukcja zamku trwa do dziś. Do zwiedzania udostępnione są podziemia, w których były karcery. W zamku znajduje się restauracja w której spożyliśmy lunch.
Po powrocie do hotelu i 1.5- godzinnym odpoczynku udaliśmy się autobusem miejskim na starówkę do restauracji „Berneliu użeiga”, gdzie w przepięknej Sali ”Nobiles hall”, wśród porcelanowych waz, posążków i obrazów spożyliśmy iście królewski obiad. Były również śpiewy i tańce przy akompaniamencie Arvydasa.
Anna Paszkiewicz - Gadek
