22 stycznia 2025
Środa, 22 dzień roku
Imienieny obchodzą: Anastazy, Wincenty, Wiktor
|
SEMINARIA ONLINE PROJEKTU CHEST
DZIEDZICTWO KULTUROWE (Materialne i niematerialne)
1. "Topienie marzanny" (21 marca 2020) - film Danuta Koleśnik
2. "Zabytki, magiczne miejsca Białegostoku i związane z nimi ciekawostki"
(10 czerwiec 2020) - film - Jadwiga Barcewicz; Waldemar Malewicz
3. "Moc Nocy Świętojańskiej" (11 czerwca 2020) film - Bożenna Krzesak - Mucha,
Zofia Stanisławska
4. "Wersal Podlaski - Pałac Branickich" (11 czerwca 2020) film - Jadwiga Barcewicz,
Waldemar Malewicz
5. Polskie Madonny - "Jasna Góra w Częstochowie" (3 sierpnia 2020) artykuł -
Maria Beręsewicz&Krystyna Szewczyk
6. "Tańce narodowe krajów partnerów projektu CHEST" artykuł - Jadwiga Barcewicz
6a. "Tańce narodowe krajów partnerów projektu CHEST; polski, Litwy, Portugalii,
Turcji" (8 sierpnia 2020) film - Jadwiga Barcewicz
7. "Puszcza Knyszyńska i jej zabytki kulturowe" (8 września 2020) film -
Jadwiga Barcewicz
8. "Cuda materialne Polski" (12 października 2020) film - Jadwiga Barcewicz
9. "Królowa polskich kolęd "Bóg się rodzi" ( 27 listopada 2020) film -
Waldemar Malewicz&Jadwiga Barcewicz
9a. "Królowa polskich koled "Bóg się rodzi" (27 listopada 2020) artykuł -
Jadwiga Barcewicz
10. "Język Esperanto jako nośnik kultury esperanckiej" - (21 stycznia 2021r.)
Jadwiga Barcewicz
11. Część 1. "Ręcznik jako przedmiot - sakrum w życiu mieszkańców prawosławnych
Podlasia "; Część 2. "Z ręcznikiem i piosenką przez życie" - film (9 marca 2021)
Nina Bielenia
12. "Podlaskie Muzum Kultury Ludowej" (23 marca 2021) - film Jadwiga Barcewicz
1. Topienie marzanny ( 21 marca 2020)
Prezentację w formacie PPT opracowała i przygotowała Danuta Koleśnik, konwersję na format jpeg i Mp4 plus podkład muzyczny pobrany z prezentacji pt. TOPIENIE MARZANNY-_71psqf51BE przekonwertowała Jadwiga Barcewicz.
Dyskusja, opinie, uwagi....
Jak zwykle twoja praca z prezentacjami daje ogromnie dużo do ich odbioru. Piosenka o Marzannie jest świetna i myślę czy ją jakoś nie wykorzystać dodatkowo. Ale przyznam się, że jak oglądałam tę prezentację to bardziej wsłuchiwałam się w piosenkę bo tak mi się podobała niż patrzyłam na tekst czy obraz i chyba mi umknęła treść prezentacji. Co ty na to? Czy to jest problem mojej percepcji?
Danuta
2. Zabytki, magiczne miejsca Białegostoku i związane
z nimi ciekawostki (10 czerwiec 2020)
W efekcie wielkiej pracy i zaangażowania Jagody i Waldka mamy następną piękną projektową prezentację, tym razem o dziedzictwie kulturowym. Faktycznie opowieści Waldka pokazują całkowicie inny Białystok. Dla wielu i dla mnie całkowicie nie znany. Opowiadania te fantastycznie przybliżąją nam dawne czasy.
Gratuluję Jagodzie i Waldkowi.
Tytuł tej foto prezentacji: "Zabytki, magiczne miejsca Białegostoku i związane z nimi ciekawostki"
Autorami są: tekst&narracja Waldemar Malewicz; foto, nagranie, napisy, opracowanie w formacie mp4 Jadwiga Barcewicz.
Gratuluję Jagodzie i Waldkowi.
Miłego oglądania i słuchania
Danuta Sajur
Dyskusja, opinie, uwagi.....
Leonida Stepanowicz. Powiedzenie "cudze chwalicie a swego nie znacie" jest zawsze aktualne. Prezentacja jest taką przypominajką i motywacją do odwiedzenia "znanych" lecz innych miejsc.
Gratuluję Waldkowi za kolejną gawędę historyczną, a Jagodzie za ładne zdjęcia. Pozdrawiam Maria Beręsewicz
Film jest zrobiony profesjonalnie. Ukazuje nam zabytki Białegostoku w bardzo ciekawy sposób. Gratuluję autorom Alicja Temler
Jak zwykle z ogromną przyjemnością wysłuchałam gawędy Waldka o zabytkach i magicznych miejscach Białegostoku. Dziewięć wspaniałych opowieści! I duża motywacja, by odkryć te miejsca na nowo. Waldek, zapamiętam, że Braniccy Gryfici są lepsi niż ci herbu Korczak, i co to jest ohel, i o świętych parach też...! Kolejne gratulacje dla Jagody. I w ogóle - pomysł seminariów online, gdy z powodu pandemii nie możemy się spotykać, bardzo dobry! I wielokrotnie można do filmików wrócić! Pozdrawiam wszystkich uczestników projektu CHEST. Bożenna Krzesak-Mucha
Z ogromną przyjemnością wysłuchałam opowieści o zabytkach Białegostoku. Waldek ma ogromną wiedzę, którą w fantastyczny sposób potrafi przekazać. Gratulacje dla Waldka i Jagody za przygotowanie prezentacji. Barbara Delis
Witam uczestników projektu CHEST na następnym seminarium on-line.
Tym razem zawdzięczamy go wspaniałemu duetowi Bożennie Krzesak-Musze i Zosi Stanisławskiej. Opracowały one temat Kupały bardzo fachowo a nawet znalazły orginalną tradycyjną pieśń o nocy świętojańskiej, która ilustruje to święto i wzbogaca tę prezentację. Ich tekst znajdzie się również w książce projektowej.
Zobaczcie jaką wspaniałą, kreatywną grupę stanowimy. UTW może być z nas dumne.
Bardzo ale to bardzo gratuluję Bożennie i Zosi.
Danuta
3. Moc Nocy Świętojańskiej ( 11 czerwca 2020r.)
Na format z PPTX na Mp4 przekonwertowała i opracowała na stronę Jadwiga Barcewicz
Gratuluję Bożenie i Zosi za przypomnienie zwyczajów związanych z Nocą Świętojańską Pozdrawiam Maria Beręsewicz
Obejrzałam film , jest ciekawy i zawiera wiele interesujących faktów. Muzyka bardzo dobra, odpowiednia do tematu. Coraz więcej słuchaczy włącza się w tworzenie ciekawych informacji to bardzo budujące. Alicja Temler
Prezentacja jest bardzo ciekawa ,przedstawione zwyczaje pogłębiły moją dotychczasowa wiedzę o Nocy Świętojańskiej. Barbara Delis
Witam ponownie uczestników projektu CHEST.
Zapraszam na kolejne seminarium on-line projektu CHEST.
Tandem - Jagoda i Waldek przedstawia kolejną prezentację o dziedzictwie kulturowym Podlasia.
Tym razem prezentują naszą perełkę Podlasia, nasz Wersal Podlaski - Pałac Branickich. Zdawałoby się, że wszyscy z nas oglądali ten Pałac wiele razy. Ale w opowieści Waldka ukazuje się on jakby inny, większy, bogatszy.
Serdecznie zapraszam do przyjemnego i spokojnego oglądania tej prezentacji.
Danuta
4. Wersal Podlaski - Pałac Branickich ( 11 czerwca 2020 )
Dyskusja, opinie, uwagi....
Dziękuję i gratuluję Waldkowi i Jagodzie za opowieść o Pałacu Branickich. Maria Beręsewicz
Dziękuję za piękną prezentację. Waldemara barwa głosu zachęca do słuchania i oglądania. Za każdym razem widzę coś na co przedtem nie zwróciłam uwagi więc idę szukam sprawdzam. Odnalazłam znaki zodiaku całej swojej rodziny. Te żywioły są takie niewinne. Pozdrawiam. Leonida Stepanowicz
W ramach dyskusji zamieszczam jako ciekawostkę "Codzienny plan dnia Jana Klemensa Branickiego" (JB)
Walentyna Kendra Chętnie wzięłabym udział w zwiedzaniu Pałacu Branickich oraz ogrodów z przewodnikiem. Myślę że chętnych byłoby więcej. Najciekawiej opowiada oczywiście Pan W. Malewicz. Dziękuję za piękną prezentację tego miejsca.
Zofia Pytel - Król Dużo dowiedziałam się z tego pięknego filmu. Bardzo Wam dziękuję.
Teresa Stefanowicz Mamy perełkę , która cieszy oczy i przypomina nam dawne czasy. Dziękuję za piękną prezentację.
5.1 Jasna Góra w Częstochowie, miejsce kultu Matki Bożej
zwanej Jasnogórską albo Częstochowską ( 3 sierpnia 2020)
Nazwę wzgórzu, wznoszącemu się na wysokość 293 m, nadali paulini, którzy przybyli z Węgier w 1382 r. Zapożyczyli ją od macierzystego klasztoru św. Wawrzyńca na Jasnej Górze w Budzie (in Claro Monte Budensi).
Na wzgórzu tym znajdował się wówczas mały drewniany kościółek parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Klasztor paulinom ufundował książę Władysław Opolczyk, podarowując jednocześnie ikonę przywiezioną z Bełza.
Wraz ze wzrostem kultu Matki Bożej klasztor rozbudowywał się. Król Władysław Jagiełło ze swą żoną św. Jadwigą ufundował gotycką kaplicę, do której w latach 1642-1644 dobudowano kolejną trzynawową część barokową. W XVII wieku obok tej budowli stanęła barokowa bazylika pod wezwaniem Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.
Fot.1 Kościół na Jasnej Górze M. Rawluk ((Album "Sanktuaria Polskie". nr 2/2005. Wydawnictwo Fakt)
Sercem, największym skarbem i tajemnicą Jasnej Góry jest obraz Matki Bożej zwanej Jasnogórską albo Częstochowską, a także Czarną Madonną.
Obraz ten ma niezwykłe dzieje i mimo ogromnej popularności, wielu badań i prac historycznych - zagadka powstania i pochodzenia obrazu nie została całkowicie wyjaśniona.
Fot.2 Wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej autor G. Skowronek (Album "Sanktuaria Polskie". nr 2/2005. Wydawnictwo Fakt)
Przedstawiane są zwykle dwie historie: jedna - tradycyjna, otoczona legendą, druga – naukowa prezentowana przez badaczy i historyków.
Legenda głosi, że ikonę namalował sam św. Łukasz na deskach stołu, przy którym modliła się i spożywała posiłki Święta Rodzina. Z Jerozolimy do Konstantynopola przywiózł ją cesarz Konstantyn. Następnie dostał ją w darze książę ruski Lew, służący w wojsku cesarskim. Ikona została przewieziona na Ruś i tu zasłynęła licznymi cudami. Podczas walk polsko-węgiersko-ruskich ukryto ją na zamku w Bełzu.
Tam odnalazł ją Władysław książę opolski, któremu zarząd Rusi powierzył Ludwik Węgierski. Szczególnie zaczął czcić ten obraz, kiedy za jego przyczyną odniósł zwycięstwo nad oblegającymi Bełz wojskami litewskimi i tatarskimi.
Podobno doszło do tego w trakcie ataku na miasto. Strzała wystrzelona przez Tatara zraniła ikonę Matki Bożej. Wtedy nagle pojawiła się mgła, która spowiła atakujących, wywołując wśród nich strach i panikę. Książę Władysław, wykorzystując tę okazję, uderzył z wojskiem na nieprzyjaciół i zwyciężył.
Pod koniec swych rządów na Rusi książę postanowił przewieść ikonę na Śląsk. Jednak wóz na który załadowano obraz nie mógł ruszyć, mimo zaprzęgania do niego coraz większej ilości koni. Wówczas Opolczyk ukląkł i złożył ślubowanie, że wybuduje kościół na cześć Boga Wszechmogącego, Błogosławionej Maryi Panny i Wszystkich Świętych, umieści w nim obraz, ufunduje klasztor, w którym osadzi paulinów, odpowiednio ich uposażając. Gdy książę wraz z otoczeniem, po odmówieniu modlitwy wstał, konie bez trudu ruszyły.
Od samego początku wizerunek Czarnej Madonny na Jasnej Górze był źródłem wielu uzdrowień. Przyciągał tysiące ludzi w nadziei zbawienia i uzyskania odpustów. Jego sława wzrosła po świętokradczym napadzie w 1430 r., przypisywanym husytom. Sprawcy ukradli obraz i próbowali go wywieść, jednak konie odmówiły posłuszeństwa. Wtedy rabusie pocięli obraz szablą i z całej siły uderzyli nim o ziemię. Dokładnie w tym miejscu wytrysnęło źródełko. Zniszczony wizerunek poddano renowacji, ale śladów po szabli nie udało się usunąć.
Taką historię obrazu przekazuje najstarszy rękopis, którego odpis z 1474 r. przechowywany jest w zbiorach archiwum na Jasnej Górze.
Obraz Maryi zasłynął licznymi łaskami i cudami. Jednym z nich jest obrona wzgórza przed Szwedami w 1655 r., oblegającymi mury zakonu. Tuż przed obroną Jasnej Góry przeor Augustyn Kordecki odprawił mszę przed cudownym obrazem, a potem poprowadził procesję eucharystyczną po wałach otaczających miasto, błogosławiąc obrońców. Po 40 dniach oblężenia Jasna Góra zwyciężyła, mimo dziesięciokrotnie większej przewadze liczebnej wojsk szwedzkich.
Złożone, w duchu wdzięczności za ocalenie obrazu, klasztoru, kraju, śluby króla Jana Kazimierza w 1656 r. we Lwowie na zawsze ustanowiły Jasnogórską Bogurodzicę Królową Korony Polskiej. Uroczysta koronacja koronami podarowanymi przez papieża Klemensa XI w 1717 r. potwierdziły jej znaczenie dla wiary Kościoła w Polsce. Odtąd Jasna Góra stała się miejscem zawierzenia Matce Bożej wszelkich spraw indywidualnych, rodzinnych i narodowych.
Ostatnie badania naukowe dowodzą, że wizerunek Madonny powstał prawdopodobnie w drugiej połowie XIII wieku, jako ikona bizantyjska. Został namalowany temperą, na płótnie naklejonym na trzy sklejone lipowe deski, z wyrzeźbionymi w nich wypukłymi nimbami wokół głów obu postaci. Deski mają grubości 3,5 cm. Wymiary obrazu: 120,2 x 81,6 cm, w ramie 137 x 97,2 cm.
Obraz przedstawia Najświętszą Pannę Maryję z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce, w monumentalnym i dostojnym ikonograficznym układzie typu bizantyjskiej Hodegetrii, czyli Tej, która wskazuje drogę zbawienia, poprzez Chrystusa.
Matka Boża ma twarz przepełnioną smutkiem, o ciemnym obliczu z widocznymi na prawym policzku dwoma podłużnymi rysami po cięciu szablą i jedną poprzeczną na linii nosa. Na szyi jest jeszcze sześć zranień. Wzdłuż policzka spływa kosmyk falistych brązowych włosów. Prawą ręką wskazuje na Jezusa, który też ma smutną, ciemną twarzyczkę. Unosi prawą rączkę w geście błogosławieństwa, natomiast w lewej trzyma Ewangelię czyli Dobrą Nowinę o zbawieniu świata. Bogato zdobione suknie i płaszcz Maryi na czerwonej podszewce oraz kunsztowne korony podtrzymywane przez aniołów świadczą o królewskości Bogurodzicy i Dzieciątka.
Od początku XVIII wieku obraz przystrajano, tzw. sukienkami. Z których zachowały się dwie brylantowa i rubinowa. Uszyte są z klejnotów ofiarowywanych Matce Boskiej w formie wotów dziękczynnych. Każdego roku w Wielkim Tygodniu, w Wielki Czwartek, ojcowie i bracia paulini uroczyście dokonują obrzędu zmiany sukienki.
Do Jasnogórskiej Pani podążają wierni już ponad 600 lat, z kraju i z zagranicy, wierząc w znalezienie pocieszenia i wysłuchania próśb. Ponad 50 szlaków pielgrzymkowych prowadzi do Częstochowy, do Sanktuarium Wielkiej Nadziei, jak je nazywał św. Jan Paweł II. Tutaj zawierzył swoją pasterską misję słynnym zawołaniem: „Totus Tuus, Maria! - Cały Twój Maryjo!”.
Źródło:
- Przewodnik po Jasnej Górze autorstwa o. Jerzego Tomzińskiego i o. Konstancjusza Kunzy.
Wydawnictwo Zakonu Paulinów. 2015
- Sanktuaria polskie-Grzegorz Jankowski. Wydawnictwo Fakt.
Opracowały:
Maria Beręsewicz i Krystyna Szewczyk
Dyskusja; uwagi, opinie itd....
6. Tańce narodowe krajów partnerów projektu CHEST: Polski,
Litwy, Portugalii, Turcji ( 8 sierpnia 2020r.)
Ponownie zapraszam na seminarium internetowe projektu. Dziś przedstawiamy tekst i film o narodowych tańcach krajów partnerskich projektu CHEST: Polski, Litwy, Portugalii, Turcji. . Autorką jest Jadwiga Barcewicz, która ponownie zadziwia wyczuciem tematu, wiedzą i umiejętnościami tworzenia filmów. A włączenie do tej prezentacji tańców ludowych innych krajów wykonywanych przez seniorów UTW w ogromnym stopniu wzbogaca działalność i wartość projektu CHEST. Bardzo ale to bardzo dziękuję Jagodzie za jej wspaniałą pracę w projekcie.
Zapraszam jeszcze raz do obejrzenia tego tematu, który na pewno spodoba się wszystkim. Czekamy również na uwagi, komentarze i uzupełnienia, które proszę przesłać na e-mail Jagody.
Danuta Sajur
Tańce narodowe partnerów projektu CHEST
Taniec narodowy jest to taniec charakterystyczny dla danego kraju, wyróżniający go spośród innych państw, związany z jego kulturą. Jednak nie wszystkie kraje posiadają tańce narodowe. Poniżej przedstawiam tańce narodowe przypisane do konkretnych państw uczestników realizowanego międzynarodowego Projektu „Cultural and nature Heritage is European Strength and Treasure”w języku polskim „Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze to europejska siła i skarb” w skrócie CHEST tj. Polski (koordynator), Litwy, Portugalii i Turcji.
Na 26 państw Europy tylko 17 posiada własny taniec narodowy: Polska – Polonez; Niemcy – Walc; Ukraina – Kozak, Hopak; Czechy – Polka; Węgry – Czardasz; Słowacja – Hajduk, Odzemek; Włochy – Tarantela; Rosja - Trepak, Kalinka; LITWA – Suktinis; Austria – Lander; Hiszpania – Flamenco; Francja – Gawot, Menuet; Anglia – Morris; Szwecja – Gonglar, Skainklat; Rumunia – Syrba; Norwegia – Halling; Białoruś – Lawonicha.
Fot.1. Mapa krajów Europy posiadających tańce narodowe.
Na mapie (Fot.1) nie ma Portugalii. W źródłach w Wikipedii – wolnej encyklopedii znajdują się następujące listy konkretnych tańców:
1. „Lista etnicznych, regionalnych i tańców ludowych – „List of ethnic , region al, and folk Dance by origin ”,tańce te są również wymienione na ogólnym, non categorized - indeksie listy konkretnych tańców. Według tej listy w Portugalii tańce: Chula, Corridinho, Malhão, Vira, Fado uznawane są za najpopularniejsze, tradycyjne tańce ludowe, zaś taniec Vira za taniec narodowy.
2. Kolejna lista (Fot.2) tańców narodowych- według krajów. Nie wszystkie kraje oficjalnie uznają taniec narodowy lub tańce. Na tej liście tańców narodowych - „List of national dances” nie ma Litwy.
Fot.2 Fragment listy tańców narodowych według krajów „List of national dances” (Wikipedia – wolna encyklopedia)
POLSKA
Historia Polski, dużego i znaczącego kraju w Europie, przez wieki pozbawionego państwowości i wolności, wiernie i dumnie trwającego przy zdobyczach własnej kultury, pozostawia do dzisiaj w umysłach i postawach Polaków wieczny ślad. Bez niezliczonych jej elementów niemożliwe byłoby przetrwanie narodu polskiego. Polskie tańce narodowe stanowiły przez lata jeden z fundamentów pamięci i tożsamości Polaka. Polskie tańce narodowe były chronione przed zapomnieniem i dbano o ich przekazywanie z pokolenia na pokolenie niemal od początków ich powstawania. Była synonimem polskości. Żyje obecnie w setkach zespołów artystycznych nieprofesjonalnego ruchu artystycznego oraz w funkcjonujących w miastach w domach tańca. Polskie tańce narodowe jako przejaw kultury związane były zawsze z określonymi środowiskami i spełniały określone funkcje. W kształtowaniu ich formy muzycznej i tanecznej ważną rolę odegrały środowiska szlacheckie, magnackie, mieszczańskie, a także scena polska. Powiązane są z dziejami Polski, walkami narodowo-wyzwoleńczymi, treściami patriotycznymi, które przez prawie cały wiek XIX czyniły z nich symbol "polskości" narodu, którego państwa na mapie świata nie było.
Polska posiada wiele tańców narodowych. Polskie tańce narodowe: polonez, mazur, kujawiak, oberek, krakowiak znajdują się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce; Rok wpisu na Krajową listę: 2019.
Reprezentacyjnym, narodowym tańcem polski jest POLONEZ. Polonez należy do najstarszych tańców polskich. Jego początków należy się doszukiwać już w bardzo wczesnych starosłowiańskich korowodach tanecznych. Zrodził się, podobnie jak inne polskie tańce narodowe wśród ludu wiejskiego. Wyrósł z tańca zwanego chodzonym, towarzyszącego najczęściej wiejskiemu obrzędowi weselnemu. Ze środowisk wiejskich, przez szlacheckie zaścianki, polonez przedostał się na dwory magnatów i wreszcie na dwór królewski, skąd wywędrował poza granice Polski.
Największy rozkwit poloneza zaznaczył się w ciągu drugiej połowy XVIII i pierwszej ćwierci XIX wieku, tj. w okresie, kiedy cieszył się największą popularnością jako taniec towarzyski i w którym zaznaczył się największy rozwój jego artystycznej muzyki stylizowanej. W tym czasie był tańczony w różnych środowiskach społecznych: przez ludność wiejską, mieszczaństwo, drobną szlachtę zaściankową oraz magnaterię. Uczono go w szkołach i prezentowano na scenach. W tym właśnie okresie ukształtował się zasadniczy i najbardziej charakterystyczny zespół muzycznych i ruchowych cech tego tańca.
Pierwotny polonez, tańczony przez lud wiejski, w zależności od regionu i rodzaju obrzędów czy uroczystości, podczas których był wykonywany, nie zawsze posiadał tę samą formę ruchową (w każdym regionie tańczono go nieco inaczej) i występował pod różnymi nazwami. W literaturze muzycznej, traktującej o polskiej muzyce ludowej i o polskich tańcach ludowych, napotkać można cały wachlarz tych nazw. Oto niektóre z nich: polski, wielki, pieszy, chodzony, do-przodka, przodek, starodawny, nieskoczny, starosta, marszałek, polonez, polezon’a polizon’a, łażony, wolny, obchodny. Ogólnie o charakterze ruchu poloneza można powiedzieć, że jest on tańcem wolnym, spokojnym, płynnym, uroczystym, a jego zasadniczą cechą jest dostojność.
Niezwykle istotne jest to, iż polonez ma obecnie powszechne zastosowanie jako forma celebracji donośnych wydarzeń szkolnych. Tradycją w szkołach jest rozpoczynanie balu studniówkowego właśnie od poloneza. Ten ważny zwyczaj jest wciąż żywy, i pozostaje ważnym elementem szkolnych uroczystości.
| |